Afgelopen donderdag kroop een vrouw bij de start van de zangsessie op ons podium. Ze had geen microfoon nodig. Ze gooide haar verhaal er met een stevige stem uit. Ze kreeg iedereen stil, en mij ontroerd.

Ik heb een heel moeilijk jaar achter de rug. Een tijdje heb ik gebalanceerd op het buitenste randje van het leven, maar vandaag sta ik hier weer. Ik heb dankzij de hulp en liefde van vrienden en familie een strijd kunnen voeren die mij een nieuw leven heeft opgeleverd. Maar ook Allez, Chantez! speelde tijdens dat gevecht een belangrijke rol: elke maand had ik iets om naartoe te leven. Ik wist dat ik op jullie zangsessies terecht kon om even alles te vergeten, om mijn liefde voor het leven te vieren, om samen met mijn dochter alles wat er gebeurde te verwerken, om muziek als helend te ervaren, om de kracht van samen zingen zijn werk te laten doen… “

Ze gaf me samen met dit verhaal een boeket stralende bloemen. Omdat ik zo’n dingen mogelijk maak. Omdat ik zo’n processen op gang breng en omdat ik anderen inspireer om alles even los te laten en op te gaan in het moment. Ik geloof heel sterk in de kracht van samen zingen. De gevolgen van samenzang zijn in mijn leven bijna niet meer te overzien. Maar toen ik achteraf met de vrouw in gesprek ging, besefte ik opnieuw dat de effecten van ons project nog lang niet allemaal zichtbaar zijn.  

Perfect middel tegen eenzaamheid

“Veel mensen die naar de zangsessies komen, zijn daar omdat ze op dat moment even niet alleen moeten zijn. En dat moeten we blijven aanmoedigen: kom ook alleen naar onze zangsessies!” Ik moet zeggen dat dit idee wel eens in mijn hoofd ronddwaalt, maar door er met haar over te praten kwam de boodschap echt binnen. Ik verkondig zo vaak dat er op onze zangsessies openheid en verbondenheid heerst. Maar wanneer je naar de mensen luistert en hun verhaal bij jou binnenkomt, wordt de impact pas echt tastbaar.

De maatschappij vereenzaamt. We stellen onszelf en de anderen teveel eisen en zijn de kleine, gewone, aardse en intermenselijke rijkdom aan het verliezen. Door ziek te zijn en mezelf te moeten overgeven aan dokters, maar vooral aan tijd en toeval ben ik teruggeduwd op het kleine dagelijks nabije. Ademen. Luisteren. Stilstaan, elke kleine vorm van energie, dankbaarheid… elke dag is een kado nu.”

Eenzaamheid is meer dan ‘weinig of geen mensen om je heen hebben’. Het betreft ook op jezelf aangewezen zijn. Enkel jezelf als toetssteen hebben. Enkel contact maken met je eigen emoties en ervaringen. Niet kunnen delen, om welke reden dan ook. En wanneer je net als deze vrouw iets meemaakt wat je leven danig door elkaar schudt, dan kom je ertoe dat je dat alléén niet aankan. En dan moet er de mogelijkheid zijn om een connectie kunnen maken met een ander.

Het lijkt oppervlakkig omdat we elkaar niet echt kennen, maar bij elk individu daar aanwezig roert er van alles vanbinnen. Tijdens de zangsessies breng je zoveel in beweging. En daar begint verandering, verwerking, energie, vreugde en vooral liefde voor jezelf en de ander.”

[Een intelligente vrouw, daar had ik mee te maken… dat lees je wel.] Maar ik geloof ook echt in de connectie tussen ieders verhalen tijdens die zangsessies… daar lopen stuk voor stuk ‘gewone mensen’ rond, ieder met zijn eigen verhaal, achtergrond en ervaring. Maar door te zingen ontstaat er die openheid tussen al die mensen. Als je luidop zingt, moet je je nu eenmaal kwetsbaar opstellen: je gaat van je laten horen, andere mensen zullen je stem beluisteren en daarmee geef je een stuk van jezelf bloot. In het concept van Allez, Chantez! werkten we zowat alle drempels weg om mensen samen te laten zingen, maar die kwetsbaarheid is de laatste drempel die wij als organisator slechts kunnen verlagen, maar niet opheffen. Dat laatste stukje moeten de zangers zelf doen. Maar ze doén het wel: elke maand zingen in Gent en Kortrijk 500 à 600 mensen samen, elk vanuit die kwetsbare positie. En daarmee creëren we samen in elk gebaar en in elke glimlach een mogelijke opening om een connectie te maken met elkaar. Je zit op  1 2 3  in dezelfde realiteit (hier, nu, o-ow ik ga luidop zingen) en zo ben je in  4 5 6  met elkaar aan het converseren. Al is het een blik die je deelt na een moeilijk lied, of een gedeeld lachsalvo naar aanleiding van de interactie op het podium, of de vraag welk liedje we nu juist gaan zingen, … Het gebeurt al heel gauw, en wel in  4 5 6.

Babbelboxen en verhalenbundels

Op de terugweg van het podium naar haar dochter spraken enkele mensen de vrouw al aan. “Ik heb een gelijkaardig verhaal,” gaven ze haar mee en ze knikten, glimlachten en gaven elkaar met het begrip ook nog een extra portie strijdvaardigheid mee. Eenzelfde dynamiek speelt wanneer ik na een zangsessie van het podium stap. Mensen spreken me meteen aan. Ikzelf ben dan zo verdoofd van de adrenaline en feel good vibes dat ik werkelijk droom en lichtelijk high boven de grond zweef. Enerzijds willen mensen me bedanken voor wat ik (voor) hen heb gegeven die avond. Intussen heb ik leren luisteren, incasseren en “dank u” zeggen voor die complimenten. Anderzijds stellen mensen me vragen over hoe ze een sessie van Allez, Chantez! in hun eigen werk-, verenigings- of  familiale sfeer kunnen boeken en meestal antwoord ik dan dat ze een mailtje moeten sturen omdat ik me nadien toch niet meer zal herinneren wat ik hen nu net geantwoord heb [*bloos]. Maar evenzeer willen mensen me ook hun verhaal kwijt: een Irakese vluchteling was sinds de dag voordien in Gent toegekomen en hoopte dat hij de volgende sessie opnieuw aanwezig kon zijn. Twee Syrische nieuwkomers straalden omdat ze de hele sessie hadden kunnen meezingen en genieten. [Vooraf vragen zij het zangboekje op zodat ze de liedjes kunnen beluisteren en de teksten in de nieuwe talen kunnen bestuderen.] Allez, Chantez! als onderdeel van een inburgeringsproces, stel je voor…
Een jongeman vertrouwde me dan weer toe dat hij een gelijkaardig traject als die vrouw doorliep, maar dan in een proces van depressie en angststoornissen. Ook hem gaven onze zangsessies een drijfveer om door te gaan, om dingen los te laten, te ontladen en weer op te laden, om emoties en ervaringen te verwerken en even quality time met zichzelf en anderen te beleven.

Ik geloof dat we met deze verhalen Jan en alleman mensen kunnen inspireren en bekrachtigen in hun strijd voor een goed leven. Stel dat we op elke zanglocatie een babbelbox opstellen en een verhalenbundel doorgeven waarin ieder zijn persoonlijk verhaal kan neerpennen. Het zou opnieuw een veilig nest zijn waarin iedereen die dat wil zijn of haar ei kwijt kan – het resumerend verhalend ei naast het uitbundig zingend ei. En dan kunnen we die verhalen weer ontsluiten en delen… een klinkende beweging!

Ongetwijfeld ga ik bedolven raken onder emoties en heb ik daar dan weer talloze blogposts voor nodig om deze te kanaliseren, maarrrr… wie niet luistert groeit scheef, en wie nooit kwetsbaar is kan niet groeien, toch?

Wil jij je verhaal kwijt?

Wij luisteren via wijluisteren@allezchantez.be. En wij zingen weer samen op allerlei plaatsen en tijdstippen. De kalender vind je op: www.allezchantez.be. Tot zings!