Overmorgen zingen we voor het eerst met gedetineerden en mensen van buitenaf in de hulpgevangenis van Leuven. Zangcoaches Hannelore en Joep zorgen voor de begeleiding. Ik mag stil of luid mee genieten en onderzoeken wat er gebeurt. Ik kijk ernaar uit. Maar daar wil ik nu niet over schrijven. Ik wil het hebben over iets anders. Vandaag speelde ik samen met Hannelore een concertje voor de liefde, in de gevangenis!

Op de zondag na Valentijn kunnen de gedetineerden met hun lief of vrouw deelnemen aan een romantisch etentje in de bezoekerszaal. Hebben jullie zin om voor de soundtrack te zorgen?

Een medewerker van de gevangenis

Ja. Dus wij naar de gevangenis. Allebei een gitaar op onze rug. Allebei een map met partituren en liedjesteksten. Allebei zenuwachtig. Maar allebei zoveel goesting. Dus laat maar komen.

The Annie Times, dat is onze artiestennaam. Afkomstig van de gelijkenissen in onze namen (Hannelore + Annelore) = Annie. Dát in combinatie met het idee dat je ons altijd (any time) kan inzetten voor muzikaal sfeerbeheer… en onze roepnaam was geboren. We kregen nu ook de bijnaam ‘The Valentines’. Maar binnenkort vieren ze ook Moederdag in de gevangenis en mogen we weer gaan spelen… dus dan is The Annie Times toch ineens weer van toepassing.

Hannelore, een madam naar mijn hart. Zij is één van die mensen die ik ergens in mijn leven ben tegengekomen en die zonder enige moeite op mijn bovenste plank klom. Zo’n ontmoetingen klinken meteen als toekomstmuziek. Ze belde me op met de boodschap dat ze een concept als Allez, Chantez! wilde opstarten 🙂 “Te laaaaat….” klonk daar meteen achter, met een glimlach en de vastberadenheid om er samen werk van te maken. Nu timmeren we samen aan Allez, Chantez! Leuven én hebben we dus blijkbaar een akoestisch duoproject met gitaar en stem. We zingen allebei, we spelen allebei gitaar, we maken allebei eigen muziek en spelen allebei heel graag een bepaald soort covers. Daar tegenover staat dat onze stemmen totaal anders klinken. Ik kan niet omschrijven hoe anders of in welke zin anders, maar ze steken mooi tegen elkaar af. Net zoals onze eigen nummers. De hare helemaal anders dan de mijne. [haar website = hier] Maar net zoals ik geëmotioneerd was door de hare was zij onder de indruk van de mijne. Heerlijk. Fijn om elkaars muziek op deze manier te ontdekken. En heerlijk dat ook onze coverkeuze zo verschillend en compatibel blijkt.

Oh, en ons publiek: 19 gedetineerden + hun lief / vrouw. Toen ze elkaar vanmiddag voor het eerst terugzagen, was ik blij dat ik op dat moment een nummer speelde dat ik als mijn broekzak kende. Mijn ogen dwaalden af, mijn mond glimlachte en ik ben er zeker van dat mijn ademhaling een versnelling hoger ging. Mijn hart? Boink! Boink! Boink!

Ik moet zeggen dat ik benieuwd was naar die mensen: wie zijn die vrouwen die hun mannen komen bezoeken in de gevangenis? Hoe zien ze eruit? Wat zou hun verhaal zijn? En die mannen? … Ik ken alleen de televisiescenario’s en -personages. Op zo’n moment, in de realiteit, laat je die los en ontdek je dat de liefde overal hetzelfde is: voor iedereen anders.

[Situatieschets: vlak voor er iets gebeurt in de gevangenis hoor je altijd een buzzer (een lage ‘buiiih’ is de beste klanknabootsing die ik kan bedenken). Tijdens die buzzer zag ik al die vrouwenhoofden opkijken en hun speurneuzen de lucht in gaan. ‘Waar is hij? Hoe ziet hij eruit? Hoe kijkt hij me aan?’ … ik beeld me in dat dit de vragen zijn die er dan klinken in zo’n vrouwenhoofd. (zucht) Wat zou ik doen met mijn Liefde in de gevangenis?]

Zoals ik zei: volgens mij is de liefde voor iedereen anders. Dat vertaalt zich in koppels die elkaar opeten. Anderen gaan na een vluchtige zoen snel tegenover elkaar aan tafel zitten en nemen elkaars handen stevig vast. Anderen laten niet los: een knuffel waarin de wereld kan vergaan.
Bij de meesten verworden tafels tot obstakels tussen twee lijven die in zijn geheel gezien willen worden. Zij zetten zich naast elkaar en raken de ander constant aan, met handen, met knieën, soms met hele bovenlijven.

Ik zit al 40 jaar in de muziek. Ik heb altijd in de harmonie gespeeld. Ik speel nog altijd goed piano.

Een gedetineerde

In het creëren van de soundtrack maakten we al gauw contact met de koppels die het dichtst bij ons zaten. Maar één koppel was bijzonder. Allebei gevoel voor ritme. Allebei liefde voor muziek. Ze waren wat ouder dan de rest van de koppels. In hun gesprek lieten ze soms pauzes waarin ze misschien niet naar ons opkeken, maar wel zichtbaar luisterden naar onze muziek. Wanneer we een foutje speelden, lachte hij eerst voorzichtig. Bij een volgend foutje maakte hij een lacherige opmerking: “Daar zat ge dernaast he?” Het was fijn om te merken dat er ook echt geluisterd werd. Bij een volgend foutje kwamen we steeds losser 🙂

Tijdens de eerste akkoorden van ‘Can’t help falling in love’ keek de man meteen op: “Oh, Elvis!” zei hij fors. En hij zong mee! Hij! Zong! Mee! Zijn vrouw straalde. Met een “Allez, Jos!” en een hoofdknik liet ze verstaan dat hij maar beter in het gareel bleef lopen (stil zijn, niet opvallen) maar haar ogen blonken. Schoon, echt.

– Ps. ik weet niet of hij nu precies Jos heette of Frans of Luc of Daniël of Youssouf of Marc. Ik heb het niet verstaan en het doet er ook niet toe. Maar hij zag er wel uit als een Jos én “Allez, Jos!” klinkt gewoon ook heel goed, veel beter dan “Allez, Philippe-Alexander!“.

Einde bezoek!

Een cipier

Wij speelden verder. Dit was een moeilijk moment. Wat graag hadden ze langer gebleven. En nog liever hadden ze hun lief of man mee naar huis genomen. Opnieuw de knuffel. Opnieuw de lijven die afscheid nemen, net zoals ze elkaar hadden verwelkomd. Wij speelden op dat moment ‘Your song’ van Elton John. En Jos hield zijn madam vast en liet ze niet los. Toen ik zijn vrouw hoorde gibberen keek ik op en zag ik dat hij aan het slowen was gegaan. Het verschil met een knuffel zat hem in de voeten. Die deden stapjes naar links, twee. Dan naar rechts, ook twee. Zij lachte. “Allez, Jos…“

Iedereen zou regelmatig in een gevangenis moeten komen. En op andere plaatsen die we alleen kennen van televisie. De liefde is overal hetzelfde. Je moet het alleen met je eigen ogen kunnen en willen zien. Beste! Valentijn! Ooit!